Karşılaşacağımız zorluklar. Görme engeli olan kişiler Kur’an-ı Kerim’i sayfaları özel olarak hazırlanılmış Kabartma Kur’an-ı Kerim’den okuyorlar. Bunun içinde öncelikle braille alfabesini öğrenmeleri gerekiyor. Yani öncelikle Türkçe metinleri okumayı öğreniyorlar. Ardından aynı alfabenin Arapça’sını öğrenip Kur’an-ı Kerim’e geçiyorlar.
Görme engeli olmayan bir kişi Arap harflerini öğrenip okumaya başlarken görme engeli olan bir kişi ise öncelikle Braille alfabesi ile Türkçe metinleri okumayı öğrenip ardından aynı alfabenin Arapça harflerini öğrenmek zorunda kalıyor.
Okula giden, genç olan görme engellilerin kabartma yazıyı okuya bildiklerini kısaca okuryazar oldukları kabul edebiliriz. İleri yaşta olanlar için ise okuryazar olmadıklarını kabul etmemiz en doğrusu olacaktır.
Buradaki bir diğer zorluk Braille Türkçe alfabesi ile Braille Arapça alfabe arasındaki harf farkları. Braille Türkçe alfabesindeki bir kabartma harfi, Braille Arapça alfabesinde başka bir kabartma harfe karşılık gelmekte. Örneğin, Braille Türkçe alfabedeki ç harfi, Braille Arapça alfabesinde te marbutaya karşılık gelmektedir.
Özellikle yaşı ileri olan kişiler için iki alfabenin art arda öğreniliyor olması ve kabartmaların farklı karşılıklarının olması kafa karışıklığına yol açabilir.
Kur’an-ı Kerim’i okumayı öğrenen görme engellilerle ilgili Youtube videolarına baktığınızda, başlangıçta zorlandıklarından bahsedilmekte olduğunu göreceksiniz.
Bizim hedefimizin Kur’an-ı Kerim’i okumayı öğretmek değil, anlayarak okumak olduğunu düşünürsek, çalışmızın başarıya ulaşması için mutlaka göz önünde bulundurmamız ve kesinlikle bu soruna çözüm bulmamız gerekiyor.
Diğer bir sorun ise ülkemizdeki Arapça öğretim yönteminin Arapça terimlerle yapılıyor olması.
Nasb oldu, cer oldu, mefülun bih, fiil çekimlerinin mazisinin muzarisinin öğretilmesi, gereksiz yere ikililerle ilgili örneklere girilmesi gibi hatalara asla düşmemeliyiz.
Görme engeli olmayan kişiler dahi nasb olmanın anlamını anlamakta zorlanıyorken, görme engeli olan kişileri bu şekilde Arapça tanımlamalarla, Kur’an-ı Kerim’den soğutmamalıyız.
Gelelim en büyük sorunumuza. Kabartma şekilde basılmış Kur’an-ı Kerim’ler oldukça pahalı. 2021 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından hazırlanan bu kabartma Kur’an-ı Kerimler, bu satırları yazdığımız sırada stoklarda bulunmuyordu. (02/08/2023 hala satış dışı)
Tekrardan basılır ancak şu bir gerçek, pek çok görme engelli kardeşimiz çok pahalı olduğu için kabartma Kur’an-ı Kerim’e ulaşamayacak.
Ders notlarını hazırlamaya başlamadan önce bu sorunları gerçek birer sorun olarak görmemiz gerekiyor. “Ne de olsa hayırlı bir iş yapıyoruz, Allah yardımcımız olur” demekle yetinmemeli, bu sorunların gerçekliğini görmeliyiz. “İnsanları, Kur’an-ı Kerim’den soğutursak, Allah hesap sorar” dememiz ve mantıklı çözüm yolları bulmamız gerekiyor.
Bu sorunları aşarak hazırlayacağımız çalışmanın, sadece görme engellilere değil aynı zamanda Kur’an-ı Kerim’i anlayarak okuma öğretmenliği yapacak kişilere de faydalı olacağını düşünüyoruz.
Özetlemek gerekirse üç sorunumuz bulunuyor.
Birinci sorun görme engellilerin özellikle yaşı ileri olanların, öncelikle Türkçe kabartma alfabeyi ardından Arapça kabartma alfabesini öğrenmek zorunda oluşları.
İkinci sorun, aşağıdaki gibi tanımlamalarla bu çalışmanın verimli olmayacağı.
İsim- elif lam takısı, İsim cümlesi, Harfi cerler, İkililer, sayılar, Yol tarifi, Şahıs zamirleri, Bitişik zamirler, Fiil, Fiil cümlesi, Fiil çeşitleri, Fiil çekimleri, Lem len e lem e len, İnne ve kardeşleri, Kane ve kardeşleri. Fetha yani üstün, kesra yani esre, damme yani ötre. Fethatan, kesratan, dammetan. Nasb oldu, cer oldu, mefulün bih, mefulün fih, muzaf, muzafun ileyh. Müzekker, müennes, gaib, gaibe, muhatab, muhataba, mütekellim, müfred, müsenna, cem’i, muzaraat, sülâsi, humâsi, südâsi, rubâi. Fiil çeşitleri, Mucerret, Mezit, Salim, Mehmuz, Muza’af, Misal, Ecvef, Nakıs, Lefif